Бу биттә сез Мөслим тарихына кагылышлы материаллар, аның күренекле шәхесләре турында мәгълүмат таба алырсыз:
Мөслимебез гербы
Район территориясе : 1464, 30кв.км
Халык саны: 21272 кеше.(2013нче ел башына)
Районның гомуми мәйданы — 146431 га, авыл хуҗалыгы җирләре — 100819га
71 авыл, 19 авыл җирлеге.
Район территориясенең 78% ын авыл хуҗалыгы җирләре, 18% ын урманнар алып тора.
Мәгариф
Районда 15 урта, 11 төп, 24 башлангыч мәктәп, 1 лицей, 1 гимназия, 1 сәнгать,1 коррекцион мәктәп — интернат, 1 профессиональ — техник училище, 1 кадет мәктәбе бар.Барлыгы 2359 укучы белем ала. 8 автобус 5 мәктәпкә 168 укучыны йөртә.
36 мәктәптә укулар татар телендә алып барыла.(928 укучы, барлык укучының 76% ы). Мари мәктәбе — 2. Анда 81 укучы белем ала.
Мәдәният
Районда 86 мәдәният йорты бар. 8 халык коллективы исәпләнә: Район мәдәният йорты халык театры, Метрәй авылы мәдәният йорты, Иске Вәрәш мәдәният йорты, «Мөслим тугайлары», «Усыкай буйлары», «Поляр кас», «»Рябинушка», Район мәдәният йортының җыр һәм бию ансамбле.
Үзәкләштерелгән китапханәләр системасы 33 китапханәне берләштерә. Анда барлыгы 319567 китап исәпләнә.
МӨСЛИМ УРАМНАРЫ
Мөслим районы тарихы
Тарихи чыганаклар һәм халык арасында йөргән риваятьләр буенча Мөслим авылы 18 нче гасыр башларында төзелә башлый. Авылның булуы Россия дәүләтенең борынгы актлар архивы документларында тәүге тапкыр1722 нче елда үткәрелгән 1 нче ревизия нәтиҗәсендә искә алына. Шулай ук аның атамасы Мөслим исемле кеше белән бәйле. Димәк авылга нигез салучыларның берсе Мөслим исемле булган. Кайбер чыганакларда аның Мусин фамилияле икәнлеге дә искәртелә. Авылның 1722 нче елга, ягъни 1 нче ревизиягә кадәр барлыкка килүе ихтимал.
1747 нче елда 2 нче ревизия нәтиҗәләре буенча авылда 47 ир – ат һәм Мөслим исемле кешенең яшәве мәгълүм. Шулай ук Мөслимгә беренче нигез салучылар Иске Вәрәш авылыннан булырга мөмкин. Чөнки ул баштагы чорда Яңа Вәрәш, соңрак Базарлы Вәрәш дип тә йөртелгән.
Авылның уңайлы географик урында булуы күченүчеләрнең игътибарын җәлеп иткән. Мул сулы елгасы, бай табигате аның тиз үсешенә бик уңай йогынты ясаган. Башта авыл елга буйлап сузылган бер генә урамлы булган. Ул Түбән урам (Кооператив) дип йөртелгән.Соңрак Урта урам (Бакча), Хөррият (Банк) урамнары барлыкка килгән.
1763 нче елгы 3 нче ревизия материалларында авылда барлыгы 39 ир – ат яшәгәнлеге күрсәтелә. “Минзәлә өязе Генераль аерымлану планына искәрмәләр” дә 19 нчы гасыр башында Мөслим авылында 37 хуҗалыкта 101 ир – ат, 81 хатын – кыз теркәлгән.”Россия империясе торак пунктлары исемлеге” ндә 1870 нче елда 170 хуҗалык булып, аларда 532 ир – ат, 552 хатын – кыз яшәве күрсәтелгән.19 нчы гасыр ахырында , ягъни 1896 нчы елдагы халык саны алу нәтиҗәләре буенча Мөслим авылың Уфа губернасы Минзәлә өязе Ирәхтә волостенда икәнлеге әйтелә. Авылда 303 хуҗалык булып, аларда 811 ир – ат, 866 хатын – кыз , барлыгы 1677 кеше яшәгәнлеге искәртелә.
1924 нче елда Минзәлә өязе составындагы Ирәхтә волосте бетерелеп, үзәге Мөслим авылы булган Мөслим волосте барлыкка килә. Ул бары тик 6 гына ел яшәп кала, яңа административ бүленеш – районлаштыру мәсьәләсе көн тәртибенә куела.
Хәзерге Мөслим районы биләмәләре нигездә Ирәхтә, соңрак Мөслим һәм Әмәкәй волостьларындагы авылларны эченә ала.
1930 нчы елдан Мөслим районы рәсми рәвештә территориаль берәмлек буларак Татарстан Автономияле Совет Социалистик Республикасы составында теркәлә.
Комсомоллар алгы сафта булдылар
1961 елның апрель аенда Иске Карамалы Авыл Советы бинасында ВЛКСМ сафларына кабул ителдем.Шул ук көнне район комсомол комитетының беренче секретаре Марсель Вәлитов кулымны кысып, комсомол билеты тапшырды.
Күбәк урта мәктәбен тәмамлаганда, сыйныф комсомол оешмасы секретаре, мәктәпнең комсомол комитеты члены идем.1964 елны Казан дәүләт педагогия институтының беренче курсында группа комсомол оешмасы секретаре һәм факультетның бюро әгъзасы итеп сайладылар.1970 елны Мөслим районы ВЛКСМ комитетының икенче секретаре итеп сайландым.Комсомол биографиям шулай башланып китте.
Район комсомол комитеты һәм башлангыч оешма комитетлары ярыш оештыруда зур эш башкардылар. Колхоз –совхозларда комсомол-яшьләр фермалары, звенолары бу ярышта теләп катнаштылар. Рус Шуган, Әмәкәй, Дусай, Иске Чакмак, Каенсаз, Елгабаш, Тат. Бүләр сөтчелек фермалары комсомол-яшьләре ярышларны әйдәп баручылар булдылар. Яшь савымчылар Лидия Коткова, Валентина Жданова(Маяк колхозы), Рәкыя Ханова, Зәмзәмия Солтанова(Урал колхозы), Марсила Муллагалиева (“Правда” колхозы), Илсөяр Муллина (“Авангард” колхозы) комсомол-яшьләр арасындагы ярышның алгы сафында иделәр.54 (Низамов) Югары хезмәт күрсәткечләренә ирешү өчен, көрәш басу-кырларда эшләүче егетләребез арасында да барды. Тракторчы комсомол Юлдашев Рафаэль (“Михайловка” совхозы), Хәбибуллин Рәсим (ПМК-13) хөкүмәт буләкләренә лаек булдылар. Яшь комбайнчы Әбелгаян Закиров (“Урал” колхозы) алдынгылыкны бирмәү өчен, армый-талмый эшләде, шул ук колхоздан Рифкать Сәхипгәрәевкә районда иң беренчеләрдән булып ЗИЛ автомобиле бирелде һәм нәтиҗәдә ул район күләмендә ел нәтиҗәләре буенча иң күп йөк ташучы булып танылып, хөкүмәт бүләгенә лаек булды. Киров исемендәге колхозның яшь комбайнчысы Мөхтәр Хафизов һәр ел саен алдынгылар исемлегендә булып, район күләмендә бүләкләр алды. Тырыш хезмәтен һәм оештыру сәләтен бәяләп, колхоз идарәсе аны бригадир итеп билгеләде.
Комсомол-яшьләр арасындагы ярышны оештыру һәм аңа үз вакытында йомгак ясау өчен, район комсомол комитетында штаб эшләде. Ярышка нәтиҗәләр ясалып, алдынгыларга район комсомол комитетының күчмә вымпелы һәм котлавы тапшырылды, район газетасы, җирле радио аша алдынгылар турында сөйләнде, котлаулар аларның гаиләләренә дә җиткерелде.
Комсомол-яшьләрне тәрбияләүдә комсомол җыелышларының әһәмияте зур булды. Комсомол җыелышларына әзерлек, аларны уздыруга аеруча җаваплылык белән каралды. Район комсомол комитеты, башлангыч оешма секретарьлары аны зур оешканлык белән уздырырга омтылдылар. Җыелышларда тәнкыйть һәм үзара тәнкыйтькә игътибар югары булды. Яшьләр колхоз-совхоз, оешма җитәкчелегенә тәкъдимнәр кертү белән беррәттән, аларга карата үзләренең кискен фикерләрен һәм тәнкыйтьләрен дә җиткерделәр. Соңыннан җыелышта әйтелгән тәнкыйть һәм тәкъдимнәр буенча чаралар планы эшләп, аларны үтәү аерым контрольгә алынды.
65 Район комсомол комитетының пленумнары һәм конференцияләре бик эчтәлекле һәм эшлекле уздырылды. Аларда гадәт буенча район партия комитеты секретарьлары һәм район җитәкчелеге катнаша иде. Хәтердә, 1973 елны район кмсомол комитеты пленумында комсомоллар Мөслимдә заман таләпләренә туры килгән стадион төзү турындагы мәсъәләне күтәреп чыктылар. Яшьләрнең башлангычын район партия комитеты хуплады һәм стадионны төзүдәге оештыру эшләрендә идеология секретаре Диктат Әхмәтгали улы Галиевнең роле аеруча зур булуын әйтеп узасым килә. Нәтиҗәдә 1974 елның яз һәм көз айларынды Ык буе болынында 6 гектардан артык мәйданда футбол, волейбол, баскетбол уйнау һәм йөгерү өчен мөмкинлекләре булган стадион төзелде, аңа агачлар утыртылды. Бу эштә Мөслим урта мәктәбе комсомоллары һәм авыл мәктәпләре актив катнашты. Яңа стадионга “СССРның 50 еллыгы” исеме бирелде. Ул бүгенге көндә район халкына Сабантуй мәйданы буларак хезмәт итә.
1974 елның февралендә үткән район комсомол конференциясендә ВЛКСМның 17 съездына делегат итеп сайланырга “Урал” колхозының “Дусай” сөтчелек фермасы алдынгы савымчысы Рәкыя Ханова тәкъдим ителде һәм өлкә конференциясендә ул делегат булып сайланып, съездда катнашты. Бу район комсомол оешмасы тарихына кереп калырлык вакыйга иде.
“Комсомол – авыл мәктәбенә!” Бөтенсоюз ярышында катнашып 1974 елда Мөслим районы комсомол оешмасы җиңүче дип табылды һәм ВЛКСМ үзәк комитетының истәлекле байрагы тапшырылды. Фото 63
Шулай ук илкүләм комсомол оешмалары арасында барган “Авылда фәнни – техник прогресс” өчен игълан ителгән ярышта 1976 елда район комсомол яшьләре яхшы нәтиҗәләргә ирешеп, ВЛКСМ ҮКның истәлекле Байрагын алды.401,201
Комсомолның студентлар отрядлары 70-80 елларда районның хуҗалык үсешенә зур өлеш керттеләр. Терлекчелек каралтылары, төрле объектлар төзүдә актив катнаштылар. Районда ел саен җәйге каникул чорында 200 ләп студент эшләде. Район комсомол комитеты белән килешү төзеп, шефлык ярдәме дә оештырылды. Шуларның берсе “Калинин” исемендәге Мөслимнең ял итү паркында Бөек Ватан сугышында һәлак булган якташларыбыз истәлегенә һәйкәл – монумент төзү. Аны 1974 елда КХТИ .Фото 58студентлары төзеде.Килешү нигезендә июнь аенда эш башланды.Әмма аны башкару җиңел булып чыкмады.Чөнки район комсомол комитетының төзелеш өчен бернинди дә финанс һәм материаль мөмкинлекләре юк иде. Мәсьәләне хәл итү өчен, район оешма – предприятиеләренә мөрәҗәгать итәргә туры килде.Монументның өслеге 60 квадрат метр, диварыны биеклеге 3 метр, ә обелиск өлеше 10 метр биеклектә итеп, проект әзерләнде. Монументның авторы Казан художество училищесы студенты Ансар булды. Бу аның диплом эше иде. Монумент тимер – бетон корылманы тәшкил итте.197 Диварда Бөек Ватан сугышында катнашучылар образы тудырылган. Башта бу эшләр барысы да гипс калыпларда эшләнеп, яңадан яңадан мәрмәр вак таш катнашмасына кушылып катрылдылар. Сентябрь аенда монументны ачуда район җитәкчелеге, ВЛКСМ ҮКының студент яшьләр бүлеге мөдире В.Попов, өлкә комитет секретаре Р.Баһаутдинова, “Татарстан яшьләре” газетасы бүлек мөдире Х.Әюпов катнаштылар.125
Яшьләргә хәрби – патриотик тәрбия бирү эшенә игътибар зур булды. Район комсомол һәм пионер оешмалары Бөтенсоюз күләмендә игълан ителгән бик күп төрле хәрби — патриотик чараларда теләп катнаштылар. Аеруча “Аҗаган” (Зарница) һәм “Бөркеткәй (“Орленок”) уеннары популярлык казанды.67 Район комсомол комитеты хәрби комиссариат һәм мәктәпләрдәге хәрби тәрбия укытучылары белән бу эшне оештыруның үзәгендә булды. Хәрби-патриотик чараларда яшьләр үзләре дә бик теләп катнаштылар. 1975 елда районга Республика “Зарница” штабы начальнигы генерал Арсен Маркович Автанделов килде. 11 Биш көн дәвамында авыл мәктәпләрендә, кичләрен клубларда комсомол-яшьләр, пионерлар белән очрашулар уздырылды. Шул ук вакытта район комсомол оешмаларында хәрби-патриотик эшнең торышы өйрәнелде. Нәтиҗәдә бу юнәлештә район комсомол комитетының эшчәнлеге Республика күләмендә уңай бәя алды.
Комсомол полтимәгарифе киң колач белән эшләде. Аңа мөмкин кадәр комсомол активын күбрәк тарту мәсьәләсе беренче планга куела иде.Бу эш комсомолның өлкә комитетында да хуплау тапты һәм өлкә комитет бюросында тикшерелеп, Мөслим район комсмол комитетының политмәгариф буенча эшчәнлегенең уңай тәҗрибәсе республиканың барлык районнарына таратылды.
Социалистик ярышта алдынгы урыннарга лаек булган комсомол – яшьләр даими рәвештә чит илләргә һәм яшьләр лагерьларына бушлай юлламалар белән бүләкләнделәр.1978 елда Мөслим районыннан гына 30 кеше составындагы бер төркем комсомол – яшьләр район комсомол комитетының икенче секретаре Мөҗәһит Әхмәтҗанов җитәкчелегендә Чехословакиягә барып кайттылар.104
Гомумән, узган чорның 70-80 еллары комсомол-яшьләр тормышында зур оешканлык, җанлылык, хезмәт дәрте, киләчәктә биек үрләргә омтылыш белән билгеләп үтелде.
Илгиз Низамов, Мөслим районы ветераннар советы рәисе. 1971-1981 елларда район комсомол комитетының беренче секретаре (1946 нчы елда Түреш авылында туган)
Мөслим урамнары
1. Кооператив — Мөслимдәге беренче урамнарның берсе, анда байтак кына кооперация кибетләре урнашкан булган.
2. Семилетка — 1959 — 1965 нче елларда халык хуҗалыгын үстерү буенча төзелгән план.
3. Красноармейская — 1918 — 1922 нче елларда эшче — крестьян Кызыл армиясе, 1922 — 1946 нчы елларда Совет армиясе хөрмәтенә.
4. Татарстан — туган җиребез Татарстан хөрмәтенә бирелгән.
5. Рәшитов (Фәиз, Мөслим) — Афган сугышында батырларча һәлак булган якташыбыз.Бу урам элек Пионерская дип аталган.
6. Набережная — бу урамның бер башы Ык елгасына кадәр барып тоташа.
7. Октябрь — В.И.Ленин җитәкчелегендә оешкан һәм җиңеп чыккан Октябрь революиясе.
8. Пушкин (Александр Сергеевич) — Рус халкының бөек шагыйре, драматургы һәм прозаигы.
9. Колхоз — бу урамда Мөслим авылында урнашкан Киров («Путиловец») исемендәге колхоз идарәсе урнашкан иде.
10. Гафури ( Мәҗит ) — Татар һәм башкорт әдәбиятларының классик язучысы, күренекле шагыйрь, прозаик, публицист һәм драматург.
11. Урожайная — бу урамда икмәк кабул итү пункты урнашкан.
12. Бакча — бу урамда һәр йорт янында өянке, сирәк кенә тополь, нарат агачлары утыртылган булган. Урам тулысы белән бакчага охшап торган.
13. Банк — бу урамда Мөслимдәге беренче банк (хәзер «Татфондбанк») урнашкан булган.
14. Вахитов (Мулланур) — татар революционеры, җәмәгать эшлеклесе.
15. Тукай (Габдулла) — татар халкының сөекле шагыйре, милли шигърияткә нигез салучы.
16. 1 нче Май — 1886 нчы елда Америка эшчеләре 8 сәгатьлек эш таләп итеп, забастовкага чыгалар.Халыкара бердәмлек көне. Яз бәйрәме. Бердәмлек көне.
17. Лесная — бу урамдагы һәрбер йорт янында бик күп агач материалы тупланган булган.Башта халык телендә Лесная дип йөртелгән һәм шул рәвешле рәсмиләшкән дә.
18. Комсомол — Коммунистик яшьләр союзы
19. Яшьләр
20. Строительная
21. Шашин (Валентин Дмитриевич) — нефть промышленносте министры. Ык елгасы аша күпер салуда, Мөслим белән Сарман арасындагы юлны асфальтлауда аның бик зур ярдәме тигән.Мөслим Мәдәният йортында сайлаучылар аның белән очрашкан.
22. Полевая — Мөслимнең көнбатыш чигенә, басу буена урнашкан булган.
23. Зифа Басыйрова — (Мөслим) Атаклы җырчы,Татарстанның атказанган артисты. Урамга исем 1991нче елда бирелгән.
24. Пятилетка — СССР халык хуҗалыгын үстерүнең 5 еллык планнары хөрмәтенә.
25.Гыймазетдин Вәҗетдинов — (Исәнсеф) Советлар Союзы Герое.1991.
26. Хәертдинов( Раниф) — милиция старшинасы, 1991 нче елда коралланган җинаятьче тарафыннан атып үтерелә.1992.
27. Бәдыйк Салихов — (Дусай) Өч Дан ордены кавалеры.
28. Беренче
29. Икенче
30. Өченче
31. Яңа.2004.
32. Гагарин (Юрий Алексеевич) — Советлар Союзының, дөньяның беренче космонавты.
33. Салих Сәйдәшев — атаклы татар композиторы, дирижер, Татарстан АССР ның атказанган сәнгать эшлеклесе, Татарстан АССРның халык артисты.1991.
34. Илдар Маннанов — (Бүләк) Советлар Союзы Герое.1991.
35. Лотфулла Мусин — (Әгерҗе, Мөслим) Социалистик хезмәт Герое, Киров исемендәге колхоз рәисе.(1934 — 1980) 1994.
36. Гаяз Авзалов — ( Баланны, Мөслим) Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре. ((1967 — 1986) 2009.
37. Мидхәт Фәтхуллин — (Ташлыяр, Мөслим) Мөслим урта мәктәбенең хәрби әзерлек укытучысы.Яшь буынга хәрби — патриотик тәрбия бирү буенча гаять зур эш башкарган шәхес.( 1960 — 1980) Урамга исем 1994 нче елда бирелгән.
38. Гариф Хафизов — ( Югары Табын, Мөслим) Озак еллар буе Мөслимдә район Советы Башкарма комитеты рәисе, район партия комитетының 1 нче секретаре булып эшләде. (1989 — 1994 ) Районның социаль -экономик хәлен яхшырту өлкәсендә зур эш башкарды.1999.
39. Салих Искәндәров — (Саба, Мөслим) Район партия комитетының беренче секретаре.(1948 — 1957) Районның социаль -экономик хәлен яхшырту өлкәсендә зур эш башкарды.1999.
40. Рәис Хәбибуллин — (Азнакай, Мөслим) Район партия комитетын 20 елдан артык җитәкләгән шәхес.(1965 — 1985) Районның социаль -экономик хәлен яхшырту өлкәсендә зур эш башкарды.2004.
41. Зәкәрия Кашапов — (Баланны) Социалистик хезмәт Герое( 1947 — 1983) 2004.
42. Зөлфәт (Дөлфәт Маликов) — (Яңа Сәет) Шагыйрь, Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты.Урамы — «Аэропорт» микрорайонында.2009.
43. Петр Днепров — (Островка) Советлар Союзы Герое.2004.
44. Фоат Садриев — (Олы Чакмак) Язучы, Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты.
45. Булат Вәлиев — (Симәк, Тойгелде, Әлмәт) Татарча көрәш буенча Татарстан, Россия чемпионы, спорт мастеры.
46.Зеленая(Яшел).2004.
Мөслим урамнары һәм авылына кагылышлы кайбер истәлекләр
Кооператив урамы.
Бу урам Мөслим авылында беренчеләрдән булып барлыкка килгән. Аның беренче өлеше дә, арткы урамнары да күп еллар буена Кооператив урамы исеме белән йөртелде. Ыкта ташу булган елларда су базларга гына керә торган булган. 1нче тыкрык(күпердән кергәндә, уңга борылып китә. Арткы урам шунда башланган)
2 нче тыкрык – Маша тыкрыгы – Хәзерге “Урожайная “ урамы.Бу урамны ни өчен “Маша тыкрыгы” дип атап йөрткәннәрен бабам да, әбием дә әйтә алмадылар.Ул урам бик сазлыклы булу аркасындадыр, кеше күпләп утырмады. Кояшка каршы ихаталарда гел өянкеләр генә иде.Тыкрыкның бер ягында – 5, икенче ягында 1 генә хуҗалык иде. Хәзерге кибетләр, пивбар – шунда. Тыкрык һәр елны төзелә торган күпергә чыгу юлы булды. 1947 нче елгы ташудан соң, хәзерге күпер төзелгәнче, иске зур агач күпер шул елны җимерелеп акты.
3 нче тыкрык – уңга керә.Сул ягында “Сельхозснаб” дигән бүрәнәдән төзелгән бина бар иде.1953 нче елны көз көне аның ишек алдында һәм Кооператив урамының шул тирәсендә район колхоз – совхозларының елдагыча уза торган күргәзмәсе булды. Башка елларда, аннан соң да ул “Путиловец”( соңрак Киров исемендәге) колхозы ишек алдында була иде. “Сельхозснаб” ның кайчан сүтелгәнен белмим. 1970 нче елларда анда агачтан төзелгән 2 фатирлы йорт бар иде. Аларда почта хезмәткәрләре яшәде.
4 нче тыкрык – Кооператив урамыннан уңга – Ыкка төшә.Тыкрыкның уң ягында – хлебопекарня, китап кибете, сул ягында культмаг иде.Шунда ук 2 катлы агач йорт – тегү артеле бар иде.Каршы якта – пищекомбинат. Сугыш вакытында чыпта капчык белән кипкән бәрәңге озаттылар. Анда прәннек, тышы бәрәңге, эче кишер, чөгендердән пирожкилар, морс, сугыштан соң хәтта әче балга кадәр саттылар.Кышын тозлы кыяр, тозлы яшел помидор, тозлы кәбестә белән тәэмин итеп торды “Пищепром”. Өлкәннәр аның тел йотмалы прәннекләрен, “Школьная” кәнфитләрен хәзер дә сагынып сөйлиләр.
6 нчы тыкрык — хәзерге М.Гафури урамы, Бакча, Банк, Пятилетка урамнары аша колхозга илтә иде. Кооператив белән кисешкән урында 2 катлы агач йорт – военкомат бар иде.( сул якта). Уң якта алты почмаклы йорт – “Пищекомбинат” конторасы иде. 2 катлы агач йорт элек мәчет вазифасын үтәгән. Аның мулласы Мөслимнең иң бай кешесе – Хәсәнша улы Гариф булган.
6 нчы тыкрыкны узгач, сул якта бик зур таш кибет бар иде. Ул әле культмаг, әле азык – төлек кибете булып торды.Уң якта тагын тыкрык – Йөзәй дип атала иде.Ыкның башка урыннарындагы ярлары биек булгангадыр инде, бала – чагага суны шунда гына керергә рөхсәт итәләр иде. Су төбе комлы, вак ташларына кадәр күренеп тора иде. Шушы тыкрык башына урамга диярлек терәп, агачтан кибет салдылар.1970 нче елда агачтан автовокзал төзелде.
Урам буйлап иң зур кибет – универмаг бар иде. 80 нче елларда Райпо үзенең конторасын салдырды.
7 нче тыкрык — Бакча, Банк, Пятилетка урамнарын кисеп, элеккеге район клубын(хәзерге ЖКХ гаражы) Кооператив белән тоташтыра. Хәзерге Колхоз урамы, сул почмакта 1960 нчы елларга кадәр кечкенә азык – төлек кибете агачтан иде. Уң якта(Кооператив белән Колхоз урамы кисешкән урын) агачтан ашханә иде. 1960 нчы елларда универмаг салдылар. Алардан 4-5 йорт аша ике катлы агач йортта сберкасса иде.Уң якта, кыйгачрак, “Пивной” иде. Пушкин белән Кооператив кисешкән уң почмакта башта балалар бакчасы (сугыш елларында да бар иде), аннан ясле итеп файдаландылар. Шул почмакның Катмышка таба мәчет каршындагы күпергә кадәр Казан ягыннан килгән кешеләр яшәгән. Аларның мәетләрен хәзерге зиратка күмдермәгәннәр. Топольләрен кистереп, чыршы утырткан зират казанлылар зираты булган. 1950 нче елга кадәр зиратның Катмыш ягында басу иде. Юлның уң ягында агач свайларда зур гына бүрәнәләрдән төзелгән такта түбәле корылма бар иде. Аны “глубинка” дип йөрттеләр. Анда икмәк саклаганнар. Ашлыкны шуннан ат белән Чаллыга ташыганнар. Аннан ул бинаны заготконторага биреп, йомырка склады ясадылар. Кызганычка каршы, ул 1970 нче еллар башында, ут чыгып янды.
1954 – 1955 нче елларда Мөслимгә нефтьчеләр килеп, йортлар төзи башладылар. Базалары хәзерге МСО ишек алдында иде. Азык – төлек белән тәэмин ителү ул чорда искиткеч авыр булды. Акчалылар дөге, ак он кебек продукциягә кинәнде. Мөслим халкы беренче тапкыр кыш көне базардагы мандаринны күрү, акчалылар исә анннан авыз итү бәхетенә дә ирештеләр.
Пекарня, май заводы, МСО, 5нче санлы Бөгелмә ПМК сы участогы 1955 -1965 нче еллар тирәсендә төзелгән булырга тиеш.
Казанлылар зиратына күмелгән иң соңгы кешеләр: Шакиров Әкрәм (математика укытучысы), әти – әнисе һәм бер малае.
Кооператив урамындагы элекке универмаг ( соңыннан райпо конторы булды) каршында шимбә саен кече базар (кичке базар дип тә йөрттеләр) була торган иде. Ул урак өстендә генә эшләмәде.Халыкның: “Кичке базар шундый шәп булды, он, суган очсыз иде”, — дип сөйләнгәне хәтердә калган. Авыллардан сату белән килүчеләр, куна калып, икенче көнне олы базарга чыгалар иде. Якшәмбене “Олы базар көн” дип йөрттеләр. Яз көне ташу вакытында 60 нчы елларга кадәр базар территориясе су астында кала иде. Базар хәзерге сабан туе үтә торган паркта иде. Тик 50 метр чамасы бу табарак. Базар койма белән әйләндерелгән, ат, машина белән керү өчен төп капка хәзерге парк ягында булып, тышкы якта ат бәйләү өчен җайланмалар бар иде. Базарда иң кырыйда олы капкадан кергәч, уң яклап түбә астында ит, май, бал сату өчен стелкалар куелган. Сатучылар өчен утыргычлар, ит чабарга ит бүкәннәре көйләнгән. Капка төбендә үк сыер, сарык, кәҗә сатучыларга бәйләп кую өчен җайланмалар да эшләнгән иде. Капкадан кергәч тә сул якта чана, арбадан сатучылар өчен урын тәгаенләнгән. Анда суган, он, чабата, итек, кыяр, кавын, карбыз, кишер, шалкан, кәбестә саталар иде.
Урта бер җирдә стелка(шулай дип атала иде) — тактадан урын. Анда чикләвек, көнбагыш, күкәй, йомарлаклы май, вак товар сатучылар( сагыз, тарак, каптырма, сәдәф, җеп, кармак, тәмәке…) Сатучылар иртән иртүк урын алып, 12 гә, 1 гә кадәр басып торалар иде. Уртаның көньяк өлешендә 2 урынлы кибетләр өчен бурадан корылма. Көньяклап 4 – 5урын – кибетләр өчен. Тактадан( түбәсе дә такта) алдан товар үлчәп сатарлык урын бар иде.
Сабантуйлар базарның тышкы ягында – көньякта ( хәзерге мелиорация урыны) үткәрелде. Сабантуй башлануга, бер пролет койма алынып куела. Базарның калган территориясе тездән печәнлек булып, базарга килүчеләр утырып ял итәләр иде.
Мөслим базары тирә – якка танылган, данлыклы булды.Ялкау булмаган халык ит, май, бал, йомырка, яшелчәсен сатып, налогын түләде, гаиләсен киендерде.Суган, яшелчәне күбрәк Казанчы, Островка урыслары сата иде. Балны — Горбуновкалылар, көнбагышның иң тәмлесен — Усылар, чикләвекне Бикмәчләр сатты. Гадәттә киелгән кием саталар иде. Халык алгандыр инде. Яңасын сатучыны спекулянт дип куалар я тотып алып китәләр иде.
Базарның хуҗасы бар иде.Сатучылардан кемдер квитанция белән акча җыя иде. Базарчы булып озак еллар Хөснетдинов Гыйзетдин абый эшләде. Кыска буйлы булгангамы, аны “Гыйзди Чүкәнәй” дип йөрттеләр. Базар булмаган көнне аның территориясенә чебеш тә керә алмады.
Бакча урамы(ул. Садовая)
Мин белә – белгәннән бирле(1970) ул урам Садавай дип йөртелә иде. Исеме 1940 нчы елларда бирелгән булса кирәк. Урамга 1925 нче елга кадәр үк килеп утыра башлаганнар.1925 нче елда зур янгын булып, олы бер урам янып беткән. Аша тыкрыгын (Урожайная) күпердән килгәндә сул яклап шул урам тәшкил иткән булырга тиеш. Янгыннан соң халык көнбатышка күчеп утырган. Янгыннан саклану максаты белән, һәр йорт өянке агачы, тополь утырткан. Әле 1950 – 1980 нче еларда да әле өстән караганда, агач ябалдашлары кушылып, урам чын урман юлын хәтерләтеп тора иде.
Урамның М.Гафури урамы белән кисешкән урынына кадәр бернинди дә оешмалар яки корылмалар юк иде кебек. М.Гафурины үтү белән, сул яклап таштан салынган бина бар. 1970 нче елларга кадәр, Совет чорыннан башлап, ул район архивы булып торды. 1975 нче елда булса кирәк, архив элекке авыл хуҗалыгы управлениесе бинасына күчерелде. Совет власте елларына кадәр эре байлар шул урамда яшәгән. Колхоз урамы белән кисешкән уң як почмакта, элекке милиция бүлеге урнашкан җирдә, Мөслимнең иң бай кешесе Хәсәнша байның йорты булган. Бер улының хәтта С.Петербургта белем алуы да мәгълүм. Кызганычка каршы, шул улы, Мөслимгә кайтып, 40 яшен дә тутырмыйча вафат булган.Хәсәнша карт биләмәсе бик биек таш койма белән әйләндерелгән иде.1980 нче елга кадәр йорты милиция идарәсе булып хезмәт итте. Соңыннан милиция работниклары өчен тулай торак ролен үти башлады.
Каршы як почмакта авыл Советы бинасы иде.1948 нче елларга кадәр 6 почмаклы йорт булып торды.Аннан соң яңаны салдылар.Хәзер ул Наҗия апалар планына керә булса кирәк.
Шул рәттән Пушкин урамына таба асты кирпечтән, өске өлеше агачтан ике катлы йорт бар иде.
Бакча урамының Пушкин урамы белән кисешкән урынында сул яклап бер оешма бинасы бар иде.Аның янында ат сарае иде. 50 нче еллар башында анда бик зур янгын булды.Каршы якта агачтан салынган парткабинет, каршы якта, алты почмаклы йортта, “Күмәк хуҗалык” исемле район гәзите редакциясе. Хәзер торак йорт . Парткабинет бинасын район музее итеп тә файдаландылар. Аның артында, агач бинада, зурлар китапханәсе, ә каршы якта 6 почмаклы шәхси йортның бер башында балалар китапханәсе иде. 1948 нче елның кышында әнкәй белән барып, китап алып кайткан истә калган.
Октябрь урамы белән кисешкәнгә кадәр гел торак йортлар булып, аларның барсында да гел мөслимлеләр иде. Ә менә Пушкинга килеп җиткәндә, уң яклап 2 рус гаиләсе бар иде:Зайцевлар, Четвертаковлар. Четвертаковлар күчеп китте, Зайцева Шура хәзер дә яши.
Бакча урамыннан соң 1950 нче елларга кадәр Октябрь урамының мәчет янындагы күпергә кадәр торак йортлар юк иде.”Ат бүлнисе” (Ветлечебница) олы территория биләп тора иде.Мал бәйләү урыннары, ниндидер чокырлар күп иде анда.Мәктәптән башлап мәчеткә кадәр ике яклап та йортлар юк иде. Набережная урамы да 1950 нче еллардан соң барлыкка килде. Ул урында колхозның яшелчә бакчасы иде. Колхозчыларның хезмәт көненә шунда үстерелгән кыяр, кәбестә, кишер, шалкан, кызыл чөгендер өләштеләр. Ыктан кереп торган шактый зур гына су яшелчә бакчасына сибү өчен бик уңай( атлы арба белән кереп була иде). Көзен катыра башлау белән, шул тирә бала – чагасы өчен Петруш исемле каток була иде. “Петруш” хәзер танырлык та түгел. Мич чыгару өчен бик тә сыйфатлы балчыкны кем ничек тели, кайдан алырга тели, шуннан чокып бетергән, кайбер оятсызлар шул чокырларга хәтта чүп – чар да тутырган.
Һәр елны Октябрь урамы буйлап Лотфулла Мусиннар йорты яныннан(хәзер анда Мөҗәһит Әхмәтҗановлар тора) лицей ихатасы аша күпер астыннан көчле язгы басу суы төшә иде. Хәзерге ХПП ның юлга якын өлешеннән Каенлы күл суы төшә иде.Тавышы бөтен авылга ишетелеп торды. Нәкъ шул вакытта балаларны Каенлыкүлгә чыгаралар иде.Су олы юлның күпердән сул ягы буйлап Ыкка кушыла. Атлы, җәяүлеләр йөрмәслек булып, Ык өстен су баса, шарлавык тавышлары ишетелә. Кичкә таба халык шул күренешне карарга агыла торган иде.
Набережная урамы ( Яр буе урамы) 1950 нче еллардан соң төзелә башлады. Беренчеләрдән булып анда Вәлитов Гали, Шәйдуллин Нурулла абыйлар нигез корды.Аларга каршы якта буровойлар(нефтяниклар)ның барагы, аерым йортлары бар иде. Хәзер анда картлар йорты.1960 нчы елларда урамның уң ягында йортлар салына. Нигездә җир колхозда эшләүчеләр өчен бирелә.
Татарстан урамы элек Буровой урамы дип атала иде.Анда нигездә килгән кешеләр урнашты.
Рәшитов урамы(1980 нче елларда Пионерская дип атала иде) нигездә нефтьчеләр салынган йортлар, бараклардан тора иде. Шул урамның Ык елгасы башында нефтьчеләрең базасы булып, ул соңрак МСО га калды.
Кем ялгышлыгы белән булгандыр, ул турыда сүз ишетелмәде, 40 метр биеклектәге вышка утыртып(1954 нче еллар түгел микән) җирне бораулый башлагач, астан су бәреп, вышканы аудара.1 кеше үлә. Ничәдер еллар башта аннан су фонтан булып атып торды. Тонналап бетон да салып карадылар, суны тыя алмадылар.Бөтен түбән болынны су басты. 1975 -1980 нче елларда суны Җәлил поселогына – җир астына кудырдылар. Ул чорларда, суы җылы булганга, кер чайкарга без шул чишмә кебек кенә агып яткан суга килә идек.
Язманы хезмәт ветераны Әминә Мөҗипова әзерләде.
Банк урамы
Урамга исем банк салынганнан соң бирелгән булса кирәк. Урам 1925 елга кадәр үк хәзерге “Мелиорация” территориясеннән үк башланган булган. 1925 елның җәендә бик көчле янгын булып, халыкның йорт-җире янып беткән. Әле үткән гасырның сиксәненче елларында да анда йорт урыннары (баз) һәм зур-зур 5 өянке агачы бар иде. “Маша” тыкрыгының Бакча урамы белән кисешкән урыныннан алып, Банк урамына кадәр дә сул яклап йортлар булган: зур-зур тупыллар, өянкеләр һәм баз урыннары шул турыда сөйли иде. Узган гасырның алтмышынчы елларында ике гаилә шунда йорт салды. Берсе – Сәет авылыннан Тимер Фәттахов (аны бүре Тимер дип йөрттеләр), икенчесе – Октябрь авылыннан килгән кешеләр, Банк урамының төп халкы нигездә Мөслим кешеләре иде.
Урамның Мәҗит Гафури белән кисешкән урынында бүрәнәдән салынган такта түбәле йорт булып (бина дисәң дә ярыйдыр, чөнки Банк урамы буйлап бик озын сузылган иде), ул бүрәнә белән классларга бүленгән иде. Аны РКШ – районная колхозная школа дип йөрттеләр. Анда илленче елларга кадәр колхозлар өчен тракторчы, прицепщик, агроном һ.б. шуның ише һөнәрләргә укыттылар. Илленче еллардан соң, анда “Дом ребенка” кечкенә ятим балалар йорты эшли башлады. Шул ук ишек алдына агач мунча һәм агачтан кухня салып куйдылар. Шунда ук иске мәчет бинасы да бар иде. Анда сугыш чорында Бакча урамы белән Пушкин урамы чатында (Бакча урамын язганда бу турыда язган идем инде) бүрәнәдән парткабинет бинасы салгач, бу йортны (мәчетне) сүттеләр. Мәчетнең мулласы Сабир мулла булган (Сабиров Мансур абыйның әтисе. Аңа бернинди дә репрессия булмаган. Уллары Мансур абыйны да, Расих абыйны да КПСС сафларына алдылар).
Банкка кадәр гел торак йортлар иде, сул якта – ике катлы квартиралар. Ә менә уң яклап, Пушкин белән кисешкән почмакта – бүрәнәдән салынган даруханә (1955-56 елларда кабат сипләп салдылар) эшләде. Банкка каршы алтыпочмаклы йорт (соңгы торучылары: алты баласы белән партия комитетының беренче секретаре С.И.Искәндәров гаиләсе. Аннан ул бинаны ВЛКСМ райкомына бирделәр. Ул чакта комсомолның беренче секретаре Павел Иванов кебек хәтердә калган. 1956 елда мине шунда комсомолга алдылар.
Бу йорттан соң, күп бүлмәле агач йорт райком бинасы булып торды. Райкомның яңа бинасын салгач, анда райполиклиника урнашты. Аның янында бүрәнәдән тулай торак (коммуналкамы) бар иде. Анда хәрби комиссар Хәмидуллин гаиләсе яшәде. Алар М.Гафурида йорт салып чыктылар. Йортларын Әдип Салихов гаиләсенә сатып киттеләр. Хәрби комиссарның Банк урамындагы йортында райкомның машинисткасы, статисткасы яшәделәр.
Урамның Пушкин белән кисешкән каршы ягында – бүрәнәдән салынган ике катлы почта бинасы, ә аңа каршы якта (хәзерге хакимият һәм авыл хуҗалыгы идарәсе бинасын да кертеп, хастаханә: стационар, тудыру бүлеге, инфекция бүлеге, кухня һәм Банк урамы яклап, поликлиника, каршы якта почта белән янәшә алты почмаклы йортта санэпидстанция эшләде. Өч квартиралы агач йортта 1961 елларга кадәр райком, башкарма комитет хезмәткәрләре яшәде, Каршы якта агач мәктәп ишегалдында микән 1 секретарь ВКП(б)ның) Искәндәров гаиләсенә агачтан йорт салдылар. 1958 еллар тирәсендә алар Набережная урамында үзләре йорт салып чыктылар. Ә аларның Банк урамындагы йортында райком хезмәткәрләре яшәде. Алар кырында коммуналь хуҗалык төзелде.
МТС (соңрак РТС, аннан “Сельхозтехника” берләшмәсе) еракта аерым утыра иде. Мәктәптән соң йортлар 1952 еллардан соң төзелде. 1941 елның җәендә Банк урамының М. Гафурига кадәр өлешендә 16 йортта барлыгы 92 кеше яшәгән. Банк урамында иң зур нәсел – Кашап бабай нәселе булган.
Әминә Мөҗипова,
хезмәт ветераны.
1. Мөслимем. Булган хәл (шигъри әсәр).
2. КПСС һәм ВЛКСМның Мөслим райкомы 1 нче секретарьлары исемлеге.
4. Татарстан Республикасының атказанган сәнгать эшлеклеләре.
5. РСФСРның һәм Татарстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәрләре.
6. Партия, комсомол съездлары делегатлары.
7. Мөслим районының Мактаулы гражданнары.
8. Мәдәният өлкәсе.
Районыбыз турында тулырак мәгълүматны түбәндәге сылтамага кереп таба аласыз.http://www.pandia.ru/text/77/127/983.php
Справки по основной картотеке.
Объект запроса: Лица
Период: С 16.10.1939 по 18.04.2018
Территориальный признак: Муслюмовский
| № п/п | Дата указа | Фамилия Имя Отчество | Вид награды | Регион |
| 1. | 19.07.1946 | Салихов Сафа Заббарович | Заслуженный учитель школы ТАССР | Муслюмовский |
| 2. | 04.07.1950 | Санникова Александра Иосифовна | Заслуженный учитель школы ТАССР | Муслюмовский |
| 3. | 07.12.1959 | Гарипов Сабит Хусаенович | Заслуженный учитель школы ТАССР | Муслюмовский |
| 4. | 16.05.1960 | Шаймухаметов Нурмухамет Шаймухаметович | Заслуженный учитель школы ТАССР | Муслюмовский |
| 5. | 08.06.1960 | Салахутдинов Гадиль Касимович | Заслуженный агроном ТАССР | Муслюмовский |
| 6. | 08.06.1960 | Галлямов Барий Галлямович | Заслуженный агроном ТАССР | Муслюмовский |
| 7. | 19.06.1960 | Смелов Александр Аркадьевич | Заслуженный врач ТАССР | Муслюмовский |
| 8. | 22.06.1960 | Лобанова Валентина Алексеевна | Почетная грамота Президиума Верховного Совета РСФСР | Муслюмовский |
| 9. | 22.06.1960 | Зиннуров Сабир Зиннурович | Почетная грамота Президиума Верховного Совета РСФСР | Муслюмовский |
| 10. | 22.06.1960 | Мутин Ильяс Искандарович | Почетная грамота Президиума Верховного Совета РСФСР | Муслюмовский |
| 11. | 22.06.1960 | Акимова Любовь Николаевна | Почетная грамота Президиума Верховного Совета РСФСР | Муслюмовский |
| 12. | 22.06.1960 | Салихов Фатых Салихович | Почетная грамота Президиума Верховного Совета РСФСР | Муслюмовский |
| 13. | 22.06.1960 | Халиуллин Вали Сибгатуллович | Почетная грамота Президиума Верховного Совета РСФСР | Муслюмовский |
| 14. | 22.06.1960 | Хамидуллин Хантимир Хамидуллович | Почетная грамота Президиума Верховного Совета РСФСР | Муслюмовский |
| 15. | 22.06.1960 | Гарипов Гилем Вагизович | Почетная грамота Президиума Верховного Совета РСФСР | Муслюмовский |
| 16. | 12.03.1962 | Халиуллин Вали Сибгатуллович | Заслуженный агроном ТАССР | Муслюмовский |
| 17. | 21.05.1965 | Мутин Ильяс Искандерович | Заслуженный агроном ТАССР | Муслюмовский |
| 18. | 22.06.1966 | Кашапов Закария Кашапович | Герой Социалистического Труда | Муслюмовский |
| 19. | 21.07.1967 | Котков Иван Александрович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 20. | 25.10.1967 | Двоеглазова Галина Ивановна | Заслуженный учитель школы ТАССР | Муслюмовский |
| 21. | 03.07.1968 | Двоеглазова Галина Ивановна | Почетная грамота Президиума Верховного Совета РСФСР | Муслюмовский |
| 22. | 04.08.1968 | Гареев Амир Гареевич | Заслуженный учитель школы ТАССР | Муслюмовский |
| 23. | 10.04.1969 | Шайхайдарова Аниса Асылмардановна | Заслуженный учитель школы РСФСР | Муслюмовский |
| 24. | 02.06.1969 | Шамтиев Мазгар Газетдинович | Заслуженный агроном ТАССР | Муслюмовский |
| 25. | 02.06.1969 | Гаттаров Мирза Балюлович | Заслуженный агроном ТАССР | Муслюмовский |
| 26. | 29.09.1969 | Петухова Анна Кузьминична | Заслуженный учитель школы ТАССР | Муслюмовский |
| 27. | 19.06.1970 | Хафизов Гариф Хафизович | Заслуженный агроном ТАССР | Муслюмовский |
| 28. | 22.06.1970 | Галеева Нурдида Галеевна | Заслуженный учитель школы РСФСР | Муслюмовский |
| 29. | 22.06.1970 | Маннанов Фоат Саетович | Почетная грамота Президиума Верховного Совета РСФСР | Муслюмовский |
| 30. | 22.06.1970 | Галиуллина Флера Сираевна | Почетная грамота Президиума Верховного Совета РСФСР | Муслюмовский |
| 31. | 22.06.1970 | Гарипов Камал Гарипович | Почетная грамота Президиума Верховного Совета РСФСР | Муслюмовский |
| 32. | 28.03.1971 | Спиридонова Халида Ахметзиевна | Заслуженный работник культуры ТАССР | Муслюмовский |
| 33. | 09.03.1972 | Яруллин Хабибулла Яруллович | Заслуженный строитель ТАССР | Муслюмовский |
| 34. | 09.02.1973 | Хабибуллин Сагит Хабибуллович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 35. | 09.02.1973 | Фазуллин Тимершаех Насифуллович | Заслуженный агроном ТАССР | Муслюмовский |
| 36. | 09.04.1973 | Сабиров Рифгат Талипович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 37. | 12.12.1973 | Максутов Камиль Шайгарданович | Заслуженный агроном ТАССР | Муслюмовский |
| 38. | 25.01.1974 | Авзалов Гаяз Шарафутдинович | Заслуженный работник культуры ТАССР | Муслюмовский |
| 39. | 06.02.1975 | Спиридонова Халида Ахметзеевна | Заслуженный работник культуры РСФСРФ | Муслюмовский |
| 40. | 07.02.1975 | Галимов Энгель Сабирович | Заслуженный агроном ТАССР | Муслюмовский |
| 41. | 11.02.1975 | Галимов Мирзанур Миргалимович | Заслуженный учитель школы ТАССР | Муслюмовский |
| 42. | 11.02.1975 | Давлетов Зявдат Касимович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 43. | 11.02.1975 | Гарипов Фатих Рашитович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 44. | 28.03.1975 | Кадыров Зуфар Кадырович | Заслуженный зоотехник ТАССР | Муслюмовский |
| 45. | 20.04.1975 | Салахов Мирхазиян Салахович | Заслуженный зоотехник ТАССР | Муслюмовский |
| 46. | 14.08.1975 | Нургалимова Сазида Нургалимовна | Заслуженный механизатор сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 47. | 14.08.1975 | Латыпов Вали Габдрахманович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 48. | 14.07.1976 | Хабибуллин Ильяс Абдуллович | Заслуженный врач ТАССР | Муслюмовский |
| 49. | 17.10.1976 | Ханипова Тазкира Ханиповна | Заслуженный учитель школы ТАССР | Муслюмовский |
| 50. | 17.02.1977 | Мустафин Мирза Сафович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 51. | 02.12.1977 | Кривошеева Вера Максимовна | Заслуженный учитель школы РСФСР | Муслюмовский |
| 52. | 24.04.1979 | Карамуллин Хакимулла Карамуллович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 53. | 06.08.1979 | Фаттахова Халиса Фахрутдиновна | Заслуженный работник культуры ТАССР | Муслюмовский |
| 54. | 09.08.1979 | Гильманов Рдалий Салахович | Заслуженный строитель ТАССР | Муслюмовский |
| 55. | 08.10.1979 | Исхакова Сугда Идрисовна | Заслуженный учитель школы ТАССР | Муслюмовский |
| 56. | 27.04.1980 | Дусадбиков Миннемухамат Миннехузиевич | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 57. | 29.04.1980 | Хафизов Гариф Хафизович | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 58. | 01.06.1980 | Вахитов Мукатдас Амирович | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 59. | 12.06.1980 | Хайбрахманов Радит Нурлыгаянович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 60. | 12.06.1980 | Султанов Зуфар Нургалиевич | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 61. | 12.06.1980 | Сафин Файзулла Набиуллович | Заслуженный строитель ТАССР | Муслюмовский |
| 62. | 12.06.1980 | Бахтегараев Мазит Саитович | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 63. | 12.06.1980 | Шакуров Дусиль Гаязович | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 64. | 12.06.1980 | Садриев Азгам Фаррахович | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 65. | 12.06.1980 | Кривошеева Прасковья Петровна | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 66. | 15.06.1980 | Салахов Мирхазиян Салахович | Заслуженный зоотехник РСФСР | Муслюмовский |
| 67. | 11.09.1980 | Ахметгалиев Ахмадулла Ахметгалиевич | Заслуженный работник культуры ТАССР | Муслюмовский |
| 68. | 20.10.1980 | Тазова Агниса Николаевна | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 69. | 08.04.1981 | Султанов Зуфар Нургалиевич | Заслуженный зоотехник ТАССР | Муслюмовский |
| 70. | 08.01.1982 | Исламов Махмут Шарипович | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 71. | 12.03.1982 | Бахтиев Шамиль Шангараевич | медаль «За трудовое отличие» | Муслюмовский |
| 72. | 12.03.1982 | Гильфанова Минненура Ризатдиновна | орден Трудового Красного Знамени | Муслюмовский |
| 73. | 15.02.1983 | Мирзаянова Сармадия Ахтамовна | Заслуженный работник культуры РСФСР | Муслюмовский |
| 74. | 12.04.1983 | Фазуллин Тимершаех Насифуллович | Заслуженный агроном РСФСР | Муслюмовский |
| 75. | 16.06.1983 | Хайруллин Мухтар Гайнемхаматович | Заслуженный работник жилищ.-коммунальн.хоз-ва ТАССР | Муслюмовский |
| 76. | 26.07.1983 | Исламов Закиян Исламович | Заслуженный инженер сельского хозяйства РСФСР | Муслюмовский |
| 77. | 07.08.1983 | Хабибуллин Загир Фазылович | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 78. | 08.09.1983 | Галимова Зайтуна Сабирзяновна | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 79. | 05.10.1983 | Муртазина Гульфарида Гайсовна | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 80. | 05.10.1983 | Гараев Абузар Асылмарданович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 81. | 05.10.1983 | Акимов Виктор Александрович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 82. | 05.10.1983 | Валиев Хасан Хантимерович | Заслуженный агроном ТАССР | Муслюмовский |
| 83. | 21.12.1983 | Галиева Назия Шакировна | медаль «За трудовую доблесть» | Муслюмовский |
| 84. | 21.12.1983 | Акмалова Марзия Хаертдиновна | медаль «За трудовое отличие» | Муслюмовский |
| 85. | 21.12.1983 | Гараева Наиля Назмутдиновна | орден Трудовой Славы III степени | Муслюмовский |
| 86. | 12.03.1984 | Басыров Халил Мухаметзянович | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 87. | 31.05.1984 | Хафизов Риф Вазиевич | Заслуженный мелиоратор ТАССР | Муслюмовский |
| 88. | 05.06.1984 | Абдуллин Яхия Абдуллович | орден Дружбы народов | Муслюмовский |
| 89. | 05.06.1984 | Дорофеев Владимир Алексеевич | медаль «За трудовую доблесть» | Муслюмовский |
| 90. | 05.06.1984 | Вильданов Ранас Хуснимухаметович | медаль «За трудовое отличие» | Муслюмовский |
| 91. | 05.06.1984 | Гиниятуллин Мубаракзян Шайхутдинович | медаль «За трудовую доблесть» | Муслюмовский |
| 92. | 05.06.1984 | Габделвалиев Имаметдин Габделвалиевич | орден «Знак Почета» | Муслюмовский |
| 93. | 30.06.1984 | Арсланов Тимерхан Саитович | Заслуженный учитель школы ТАССР | Муслюмовский |
| 94. | 31.10.1984 | Галимов Энгель Сабирович | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 95. | 29.11.1984 | Камалов Зиннур Якупович | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 96. | 14.12.1984 | Арсланова Елена Минлигуловна | орден Трудовой Славы III степени | Муслюмовский |
| 97. | 20.12.1984 | Гадельшин Давлий Гадельшович | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 98. | 28.03.1985 | Гайнутдинов Нурулла Сарварович | Заслуженный работник транспорта РСФСР | Муслюмовский |
| 99. | 21.07.1985 | Хайруллина Салиха Сафовна | Заслуженный наставник молодежи РСФСР | Муслюмовский |
| 100. | 02.10.1985 | Закиров Хавис Сафович | Заслуженный агроном ТАССР | Муслюмовский |
| 101. | 02.10.1985 | Шакуров Дусиль Гаязович | Заслуженный работник сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 102. | 02.10.1985 | Багауов Мирзаян Аслахутдинович | Заслуженный работник сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 103. | 02.10.1985 | Багауов Мирзаян Аслахутдинович | Заслуженный работник сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 104. | 02.10.1985 | Фатхутдинов Мукарир Фатхутдинович | Заслуженный экономист ТАССР | Муслюмовский |
| 105. | 05.12.1985 | Гильфанова Даниля Галиахметовна | медаль «За трудовое отличие» | Муслюмовский |
| 106. | 05.12.1985 | Гараева Зульфия Сибгатуловна | орден «Знак Почета» | Муслюмовский |
| 107. | 05.06.1986 | Валитов Галиаскар Галиакберович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства РСФСР | Муслюмовский |
| 108. | 12.08.1986 | Низамова Фандалия Низамутдиновна | Заслуженный работник сельского хозяйства РСФСР | Муслюмовский |
| 109. | 12.08.1986 | Гайнутдинов Вахит Гайнутдинович | Заслуженный работник сельского хозяйства РСФСР | Муслюмовский |
| 110. | 28.08.1986 | Багауов Мирзаян Аспахутдинович | орден «Знак Почета» | Муслюмовский |
| 111. | 28.08.1986 | Гайфутдинова Гульфира Загировна | орден Трудового Красного Знамени | Муслюмовский |
| 112. | 28.08.1986 | Гайнетдинов Фаис Гайнетдинович | медаль «За трудовую доблесть» | Муслюмовский |
| 113. | 28.08.1986 | Аверьянова Татьяна Степановна | орден Трудовой Славы III степени | Муслюмовский |
| 114. | 28.08.1986 | Гиниятуллин Мухтар Губайдуллович | орден «Знак Почета» | Муслюмовский |
| 115. | 28.08.1986 | Габдуллин Габделхай Бадикович | орден Трудового Красного Знамени | Муслюмовский |
| 116. | 28.08.1986 | Галиева Флюра Исмагиловна | медаль «За трудовую доблесть» | Муслюмовский |
| 117. | 28.08.1986 | Газизянов Сабирзян Газизянович | орден Трудовой Славы III степени | Муслюмовский |
| 118. | 28.08.1986 | Бакиев Расих Мухаметдинович | орден «Знак Почета» | Муслюмовский |
| 119. | 28.08.1986 | Ахметова Гульфира Талгатовна | медаль «За трудовую доблесть» | Муслюмовский |
| 120. | 28.08.1986 | Евдокимова Татьяна Павловна | орден «Знак Почета» | Муслюмовский |
| 121. | 28.08.1986 | Галиев Мирфаез Ахметгалиевич | орден «Знак Почета» | Муслюмовский |
| 122. | 28.08.1986 | Валеева Аниса Салихзяновна | орден Трудовой Славы III степени | Муслюмовский |
| 123. | 28.08.1986 | Аубакиров Магьфурян Мирзаянович | медаль «За трудовую доблесть» | Муслюмовский |
| 124. | 28.08.1986 | Давлетшина Лаисира Ибатулловна | орден Дружбы народов | Муслюмовский |
| 125. | 14.11.1986 | Ситдиков Фаиз Сабирович | Заслуженный зоотехник ТАССР | Муслюмовский |
| 126. | 14.11.1986 | Нуриева Флера Султанмахмутовна | Заслуженный работник пищевой индустрии ТАССР | Муслюмовский |
| 127. | 14.11.1986 | Камалов Мисбах Мингазович | Заслуженный экономист ТАССР | Муслюмовский |
| 128. | 14.11.1986 | Рахимов Закария Сафович | Заслуженный животновод ТАССР | Муслюмовский |
| 129. | 14.11.1986 | Садриев Азгам Фаррахович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 130. | 14.11.1986 | Абдуллин Яхия Абдуллович | Заслуженный работник сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 131. | 29.01.1987 | Гараева Раиса Сиразетдиновна | Заслуженный экономист ТАССР | Муслюмовский |
| 132. | 27.02.1987 | Юсупов Моряк Шайхрахманович | Заслуженный учитель школы ТАССР | Муслюмовский |
| 133. | 13.03.1987 | Камалов Фатых Камалович | Заслуженный работник здравоохранения ТАССР | Муслюмовский |
| 134. | 05.05.1987 | Мусин Гусман Габдулхакович | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 135. | 08.02.1988 | Сахабутдинова Накия Хусниевна | Заслуженный врач ТАССР | Муслюмовский |
| 136. | 23.03.1988 | Вагизова Мусавия Калимулловна | Заслуженный работник бытов. обслуж-ия насел-я ТАССР | Муслюмовский |
| 137. | 24.04.1988 | Низамеева Таскира Газетдиновна | Заслуженный учитель школы РСФСР | Муслюмовский |
| 138. | 15.06.1988 | Латыпов Максут Миннемухаметович | Заслуженный работник транспорта ТАССР | Муслюмовский |
| 139. | 09.08.1988 | Насифуллин Ханиф Шайхуллович | Заслуженный строитель ТАССР | Муслюмовский |
| 140. | 26.03.1989 | Осипов Николай Михайлович | Заслуженный ветеринарный врач ТАССР | Муслюмовский |
| 141. | 19.04.1989 | Шамсутдинов Халафутдин Мухетдинович | Заслуженный работник культуры ТАССР | Муслюмовский |
| 142. | 04.05.1989 | Лукманов Шайхенур Лукманович | Заслуженный работник сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 143. | 18.05.1989 | Камалов Рафаэль Зиннурович | Заслуженный работник сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 144. | 22.06.1989 | Валеев Наргиз Султанович | Заслуженный работник пищевой индустрии РСФСР | Муслюмовский |
| 145. | 05.07.1989 | Ахметшина Ильсияр Мубараковна | Заслуженный работник культуры ТАССР | Муслюмовский |
| 146. | 27.03.1990 | Вильданов Салих Вильданович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства ТАССР | Муслюмовский |
| 147. | 28.03.1990 | Валиева Аниса Салихзяновна | Заслуженный животновод ТАССР | Муслюмовский |
| 148. | 08.04.1990 | Фазуллин Тимершаех Насифуллович | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 149. | 19.06.1990 | Абдуллина Амина Абдулловна | Заслуженный экономист ТАССР | Муслюмовский |
| 150. | 29.07.1990 | Шайхайдарова Клара Бакировна | Почетная грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 151. | 19.05.1991 | Валиев Зайнагетдин Вазеевич | Заслуженный учитель школы ТССР | Муслюмовский |
| 152. | 22.05.1991 | Бакиев Салих Миннехузиевич | Заслуженный работник культуры ТССР | Муслюмовский |
| 153. | 24.06.1991 | Мурзаханов Азгар Мурзаханович | Заслуженный агроном ТССР | Муслюмовский |
| 154. | 20.08.1991 | Гильмутдинова Фаниса Сулеймановна | Заслуженный учитель школы ТССР | Муслюмовский |
| 155. | 25.09.1991 | Садриев Фоат Миннахметович | Заслуженный деятель искусств ТССР | Муслюмовский |
| 156. | 05.03.1992 | Бурганова Рахима Гизетдиновна | Заслуженный работник культуры ТССР | Муслюмовский |
| 157. | 07.06.1992 | Султанов Зуфар Нургалиевич | Почетная Грамота ПВС ТССР | Муслюмовский |
| 158. | 06.10.1992 | Хабибуллин Ильяс Абдуллович | Почетная Грамота ПВС ТССР | Муслюмовский |
| 159. | 14.12.1992 | Абдуллин Фанис Гилемович | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 160. | 04.04.1993 | Назипов Мусавир Назипович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 161. | 04.08.1993 | Миргасимов Мустаким Сахипзянович | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 162. | 24.08.1993 | Овчинникова Ария Степановна | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 163. | 05.10.1993 | Салихов Адип Ахметович | Заслуженный учитель школы Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 164. | 13.10.1993 | Валеев Наргиз Султанович | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 165. | 24.10.1993 | Бакиров Кабир Мунирович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 166. | 19.11.1993 | Хафизов Гариф Хафизович | Заслуженный работник сельского хозяйства РФ | Муслюмовский |
| 167. | 10.03.1994 | Гараева Миляуша Ранасовна | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 168. | 13.04.1994 | Дорофеев Владимир Алексеевич | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 169. | 13.04.1994 | Навшиев Фахрулла Ширеевич | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 170. | 05.09.1994 | Галимова Фаяза Тухватулловна | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 171. | 11.09.1994 | Хайруллин Алмаз Мухтарович | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 172. | 25.09.1994 | Сафиуллин Мирзанур Сафиуллович | Заслуженный агроном Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 173. | 27.10.1994 | Галимов Энгель Сабирович | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 174. | 08.12.1994 | Хафизов Гариф Хафизович | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 175. | 09.02.1995 | Крымова Лидия Васильевна | Заслуженный врач Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 176. | 16.05.1995 | Шавалиева Марсиля Камалетдиновна | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 177. | 04.06.1995 | Исламов Закиян Исламович | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 178. | 19.06.1995 | Мигранов Музагит Мансурович | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 179. | 17.07.1995 | Шаймарданов Рашат Рифхатович | Заслуженный работник торговли Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 180. | 01.10.1995 | Шайхайдарова Клара Бакировна | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 181. | 03.11.1995 | Гилязова Танзиля Вагизовна | Заслуженный животновод Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 182. | 17.11.1995 | Галиев Василь Кыямович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 183. | 17.11.1995 | Гильманов Алмаз Хисамович | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 184. | 01.12.1995 | Абдуллин Насим Яббарович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 185. | 01.12.1995 | Гарипов Мухамади Нагимович | Заслуженный учитель школы Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 186. | 16.02.1996 | Хафизов Мирсает Вагизович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 187. | 14.08.1996 | Газетдинов Соппух Кутдусович | Заслуженный связист Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 188. | 14.12.1996 | Ганиев Мударис Музипович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 189. | 27.12.1996 | Гайсин Зульфат Зуфарович | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 190. | 27.12.1996 | Талипов Ильфак Амирович | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 191. | 27.12.1996 | Хайртдинов Фанис Агълямович | Заслуженный мелиоратор Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 192. | 16.01.1997 | Нуртдинов Рафаэль Габдрахманович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 193. | 16.01.1997 | Каюмов Гумар Наелович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 194. | 04.02.1997 | Фагимов Рашит Фагимович | Заслуженный агроном Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 195. | 22.06.1997 | Биктимеров Мирхафизан Миргазиянович | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 196. | 07.10.1997 | Мирзаянова Марзия Мирзануровна | Заслуженный учитель школы Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 197. | 27.10.1997 | Сазонов Иван Ильич | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 198. | 23.01.1998 | Бурганов Рашит Мирзаевич | Заслуженный строитель Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 199. | 28.01.1998 | Сахбетдинов Илфат Садертдинович | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 200. | 20.02.1998 | Халиуллин Расих Гильмуллович | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 201. | 24.02.1998 | Хайруллина Ильгиза Канделовна | Заслуженный работник здравоохранения Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 202. | 26.02.1998 | Нагимов Данил Якупович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 203. | 26.02.1998 | Ильясов Фанис Шигаепович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 204. | 02.03.1998 | Галлямов Риф Аюпович | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 205. | 11.03.1998 | Аглямов Зиатдин Караметдинович | Заслуженный работник транспорта Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 206. | 11.03.1998 | Исламов Рустам Рафикович | Заслуженный агроном Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 207. | 16.03.1998 | Насыров Фаез Фардиевич | Заслуженный экономист Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 208. | 13.04.1998 | Ханов Илхам Мисхатович | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 209. | 13.04.1998 | Галиев Фаниль Гилемянович | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 210. | 20.04.1998 | Шайхайдарова Нурсина Анваровна | Заслуженный учитель школы Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 211. | 11.05.1998 | Гимаев Радик Губаевич | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 212. | 13.09.1998 | Фазлыев Риф Мирзагитович | Заслуженный связист Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 213. | 23.02.1999 | Назмиева Лина Наваповна | Заслуженный учитель школы Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 214. | 02.04.1999 | Габдрахманов Разит Ахатович | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 215. | 10.05.1999 | Гараев Раеф Закирович | Заслуженный агроном Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 216. | 30.08.1999 | Ахметзянова Бания Тимерхановна | Заслуженный учитель школы Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 217. | 25.12.1999 | Шарипов Рустам Мирзагалеевич | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 218. | 19.01.2000 | Мирзаянов Хамза Мирзагитович | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 219. | 11.02.2000 | Закиров Язкар Хатипович | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 220. | 17.02.2000 | Мансуров Фердинант Мансурович | Заслуженный зоотехник Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 221. | 21.02.2000 | Гараев Мазгар Анасович | Заслуженный работник транспорта Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 222. | 26.04.2000 | Хайбрахманов Фаяз Габдуллович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 223. | 21.05.2000 | Юсупова Фирая Шайхенуровна | Заслуженный учитель школы Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 224. | 12.06.2000 | Шакирова Гульзария Мубараковна | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 225. | 01.08.2000 | Хабибуллина Люция Саитовна | Заслуженный учитель школы Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 226. | 01.08.2000 | Галимов Хамит Салихович | Заслуженный строитель Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 227. | 14.11.2000 | Афзалов Ринат Сахабутдинович | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 228. | 14.11.2000 | Шаяхметов Мунир Мансурович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 229. | 27.11.2000 | Исламов Закиян Исламович | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 230. | 23.01.2001 | Набиуллин Габтелхамит Яруллович | Заслуженный работник транспорта Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 231. | 01.02.2001 | Хабибуллина Клара Садертдиновна | Заслуженный животновод Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 232. | 05.02.2001 | Гаязова Гульсина Фатхулловна | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 233. | 15.02.2001 | Шайхразиев Фидаел Мудассирович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 234. | 15.02.2001 | Шамсиев Рафис Габдрахманович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 235. | 02.05.2001 | Фахретдинов Зуфар Гатаитдинович | Заслуженный связист Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 236. | 03.05.2001 | Ахметзянов Музагит Загитович | Заслуженный учитель школы Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 237. | 03.06.2001 | Исламов Ильгиз Закиянович | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 238. | 23.07.2001 | Хайруллина Венера Кашаповна | Заслуженный учитель школы Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 239. | 09.08.2001 | Галиев Риф Тимергалиевич | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 240. | 08.01.2002 | Гилязина Разия Мухаметовна | Заслуженный юрист Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 241. | 28.01.2002 | Султанов Зуфар Нургалиевич | Заслуженный работник сельского хозяйства РФ | Муслюмовский |
| 242. | 07.02.2002 | Гизетдинов Аскар Сарварович | Заслуженный животновод Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 243. | 10.04.2002 | Ильясов Фанис Шигапович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 244. | 30.05.2002 | Камалов Ирек Тимергалиевич | медаль «За отвагу» | Муслюмовский |
| 245. | 09.11.2002 | Салихова Марьям Гилемхановна | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 246. | 22.11.2002 | Низамова Роза Нагимовна | Заслуженный учитель школы Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 247. | 22.11.2002 | Султанова Фагиля Музагитовна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 248. | 19.12.2002 | Набиев Мизхат Мирхатипович | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 249. | 13.02.2003 | Габидинова Мадания Нурулловна | Заслуженный животновод Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 250. | 13.02.2003 | Талипов Ильфак Амирович | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 251. | 13.02.2003 | Султанова Альфия Габдрахмановна | Заслуженный животновод Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 252. | 13.02.2003 | Баширова Фания Вакифовна | Заслуженный зоотехник Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 253. | 13.02.2003 | Фархетдинова Венера Василовна | Заслуженный животновод Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 254. | 19.02.2003 | Гайсин Зуфар Гайсович | медаль «В память 300-летия Санкт-Петербурга» | Муслюмовский |
| 255. | 19.02.2003 | Власова Вера Владимировна | медаль «В память 300-летия Санкт-Петербурга» | Муслюмовский |
| 256. | 19.02.2003 | Бадертдинов Касим Бадертдинович | медаль «В память 300-летия Санкт-Петербурга» | Муслюмовский |
| 257. | 20.05.2003 | Салахов Мирхазиян Салахович | Благодарственное письмо Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 258. | 18.09.2003 | Султанов Назип Муллагалиевич | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 259. | 22.09.2003 | Закирова Марзия Газизовна | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 260. | 20.10.2003 | Ибрагимова Рая Асылгариевна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 261. | 20.10.2003 | Хайдарова Нагима Амирхановна | Заслуженный строитель Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 262. | 20.10.2003 | Шаймарданов Фанил Данилович | Заслуженный строитель Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 263. | 20.10.2003 | Нуриева Наиля Назиповна | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 264. | 20.10.2003 | Асманова Зинаида Гардеевна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 265. | 27.03.2004 | Садриев Фоат Миннахметович | Благодарственное письмо Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 266. | 13.05.2004 | Игошева Галина Демьяновна | Заслуженный животновод Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 267. | 03.06.2004 | Султанова Мунира Хасановна | Почетная Грамота Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 268. | 04.11.2004 | Шайхуллина Гульсина Исмагиловна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 269. | 02.12.2004 | Гарифуллин Равиль Имамутдинович | Заслуженный лесовод Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 270. | 06.12.2004 | Шакирзянова Расина Гильметдиновна | Заслуженный работник сферы обслуживания населения Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 271. | 25.01.2005 | Кондратьев Юрий Николаевич | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 272. | 28.02.2005 | Газетдинова Альмира Фаслаховна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 273. | 28.02.2005 | Шарифуллина Завагира Хафизовна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 274. | 15.06.2005 | Исламов Закиян Исламович | Благодарственное письмо Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 275. | 05.10.2005 | Гильманов Алмаз Хисамович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 276. | 01.12.2005 | Гарипова Фандария Зуфаровна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 277. | 01.12.2005 | Зигангирова Флюза Мизхатовна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 278. | 31.12.2005 | Шарипов Ахсан Амирович | Благодарственное письмо Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 279. | 19.01.2006 | Мурзин Тимергали Авхадиевич | Благодарственное письмо Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 280. | 05.09.2006 | Гимранова София Миргасимовна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 281. | 05.09.2006 | Аюпова Альфия Нурулловна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 282. | 05.09.2006 | Арсланова Клара Халафовна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 283. | 05.09.2006 | Касимова Танзиля Тавилевна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 284. | 01.11.2006 | Фаттахов Дофак Мансурович | медаль «За доблестный труд» | Муслюмовский |
| 285. | 15.11.2006 | Хафизова Рамзия Назиповна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 286. | 06.06.2007 | Сафин Расих Нуруллович | Заслуженный учитель Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 287. | 20.08.2007 | Баширов Вакиф Харисович | медаль «В ознаменование добычи трехмиллиардной тонны нефти Татарстана» | Муслюмовский |
| 288. | 09.10.2007 | Набиева Резуда Раефовна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 289. | 09.10.2007 | Ахматгалиева Раушания Ринатовна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 290. | 22.11.2007 | Маликова Марсила Мирхазияновна | Благодарственное письмо Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 291. | 30.04.2008 | Харисова Валентина Федоровна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 292. | 30.04.2008 | Сабитова Альфия Марсовна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 293. | 30.04.2008 | Садриева Дульфира Гайнутдиновна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 294. | 30.04.2008 | Кузьмина Анна Сергеевна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 295. | 29.05.2008 | Шафикова Йолдыз Габдрахмановна | Заслуженный работник здравоохранения Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 296. | 26.08.2008 | Ханнанов Миргарифан Мирзагалиевич | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 297. | 06.10.2008 | Авзалов Нияз Гаязович | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 298. | 18.11.2008 | Акмалова Рамзия Миннулловна | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 299. | 18.11.2008 | Шарипова Венера Шавкатовна | Заслуженный экономист Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 300. | 31.12.2008 | Васильева Марина Анатольевна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 301. | 08.05.2009 | Султанов Рашит Зиннурович | медаль «За доблестный труд» | Муслюмовский |
| 302. | 08.05.2009 | Мултанова Галина Григорьевна | Заслуженный экономист Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 303. | 13.05.2009 | Гафурова Ильмира Габдрауфовна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 304. | 07.10.2009 | Хайруллин Тагир Зуфарович | Заслуженный агроном Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 305. | 17.10.2009 | Галимов Энгель Сабирович | медаль «За доблестный труд» | Муслюмовский |
| 306. | 22.12.2009 | Саитов Дамир Саитнасимович | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 307. | 25.12.2009 | Шарипов Рустам Мирзагалеевич | медаль «За доблестный труд» | Муслюмовский |
| 308. | 25.08.2010 | Сабитова Гульназ Ильюсовна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 309. | 04.11.2010 | Ахмадишина Сайма Мирзасалиховна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 310. | 24.11.2010 | Бадретдинов Наиль Ахтямович | медаль «За отличие в охране общественного порядка» | Муслюмовский |
| 311. | 29.11.2010 | Хурматуллина Альбина Махмутовна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 312. | 29.11.2010 | Хамбалова Миляуша Асгатовна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 313. | 20.12.2010 | Муллагалиева Бария Наиловна | Благодарственное письмо Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 314. | 23.03.2011 | Хамадишин Ирек Шакирянович | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 315. | 16.05.2011 | Авзалов Ильдар Гаязович | Благодарственное письмо Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 316. | 25.05.2011 | Шаймухаметова Гузалия Раифовна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 317. | 02.06.2011 | Сафаров Минхат Рафхатович | Заслуженный врач Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 318. | 02.06.2011 | Давлитов Илгиз Дамирович | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 319. | 30.06.2011 | Батыршина Назиба Шайхеловна | Заслуженный работник пищевой промышленности Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 320. | 19.09.2011 | Султанов Рушат Завдатович | Благодарственное письмо Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 321. | 30.11.2011 | Сыраева Зульфира Габдрауфовна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 322. | 10.04.2012 | Нугманова Альфинур Фоатовна | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 323. | 03.05.2012 | Гафуров Мансур Гафурович | медаль «За заслуги в развитии местного самоуправления в Республике Татарстан» | Муслюмовский |
| 324. | 05.05.2012 | Садриева Лилия Яссировна | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 325. | 29.05.2012 | Авзалов Нияз Гаязович | Благодарность Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 326. | 07.06.2012 | Насырова Накия Мирзануровна | Заслуженный учитель Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 327. | 23.07.2012 | Мурзаханов Рамил Азгарович | Заслуженный врач Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 328. | 05.10.2012 | Мансуров Радик Александрович | Заслуженный агроном Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 329. | 12.11.2012 | Хайбрахманова Светлана Наиловна | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 330. | 05.03.2013 | Шарипов Рустам Мирзагалеевич | Благодарность Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 331. | 06.05.2013 | Мадьяров Ильгиз Хамитович | Заслуженный работник информатизации и связи Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 332. | 27.05.2013 | Хаертдинов Назим Имаметдинович | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 333. | 01.10.2013 | Ахметова Рамзия Гильмегаяновна | Заслуженный учитель Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 334. | 04.10.2013 | Сахипгараев Ришат Муфаздалович | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 335. | 01.02.2014 | Салихзянов Ирек Фаязович | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 336. | 01.02.2014 | Хасаншина Вазиря Рифовна | Благодарность Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 337. | 20.05.2014 | Мултанова Галина Григорьевна | Благодарность Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 338. | 18.06.2014 | Сафарова Ольга Васильвена | Заслуженный врач Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 339. | 07.08.2014 | Садриев Фоат Миннахметович | Народный писатель Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 340. | 10.12.2014 | Исламов Ильгиз Закиянович | медаль «За доблестный труд» | Муслюмовский |
| 341. | 23.12.2014 | Шайхайдарова Нурсина Анваровна | Благодарность Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 342. | 13.01.2015 | Шаяхметов Айдар Заетович | Заслуженный землеустроитель Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 343. | 03.06.2015 | Мурзаханов Фазыл Ягфарович | Заслуженный строитель Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 344. | 17.06.2015 | Гарипов Хайдар Монирович | медаль «В ознаменование добычи трехмиллиардной тонны нефти Татарстана» | Муслюмовский |
| 345. | 13.07.2015 | Газтдинов Азат Хасанович | медаль «За заслуги в развитии местного самоуправления в Республике Татарстан» | Муслюмовский |
| 346. | 05.08.2015 | Султанов Рушат Завдатович | Заслуженный работник культуры Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 347. | 02.10.2015 | Миннуллина Гулия Рафаковна | Заслуженный юрист Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 348. | 23.12.2015 | Хамадишин Ирек Шакирянович | Благодарность Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 349. | 13.02.2016 | Крымова Лидия Васильевна | медаль «За доблестный труд» | Муслюмовский |
| 350. | 19.04.2016 | Садриев Фоат Миннахметович | Благодарность Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 351. | 11.06.2016 | Шарипов Рустам Мирзагалеевич | Заслуженный работник сельского хозяйства РФ | Муслюмовский |
| 352. | 22.08.2016 | Нугманова Роза Зиннуровна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 353. | 09.09.2016 | Вагизов Фандус Хамзович | Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 354. | 13.10.2016 | Мубараков Ильгиз Ингелович | Благодарность Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 355. | 17.11.2016 | Гараева Ильсеяр Василовна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 356. | 22.02.2017 | Авзалов Нияз Гаязович | медаль «За доблестный труд» | Муслюмовский |
| 357. | 28.04.2017 | Минкина Рушания Сабировна | медаль РТ «Ана даны — Материнская слава» | Муслюмовский |
| 358. | 21.07.2017 | Зиннуров Ильяс Авзалович | медаль «За доблестный труд» | Муслюмовский |
| 359. | 12.08.2017 | Иванова Светлана Анасовна | Заслуженный учитель Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 360. | 16.12.2017 | Фаттахов Радик Абузарович | Заслуженный механизатор сельского хозяйства Республики Татарстан | Муслюмовский |
| 361. | 21.02.2018 | Абдуллин Фанис Гилемович | Благодарность Президента Республики Татарстан | Муслюмовский |
Справки по основной картотеке.
Объект запроса: Коллективы
Период: С 16.10.1939 по 18.04.2018
Территориальный признак: Муслюмовский
| № п/п | Дата указа | Наименование коллектива | Вид награды | Регион |
| 1. | 22.06.1960 | Совхоз «Муслюмовский» | Почетная грамота Президиума Верховного Совета РСФСР | Муслюмовский |
| 2. | 02.09.1981 |
Газета «Авыл утлары»
(«Сельские огни») |
Почетная Грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |
| 3. | 05.10.1983 | Муслюмовский район | Почетная Грамота ПВС ТАССР | Муслюмовский |